988 Credo chrześcijańskie - wyznanie naszej wiary w Boga Ojca, Syna
i Ducha Świętego oraz w Jego stwórcze, zbawcze i uświęcające działanie
- osiąga punkt kulminacyjny w głoszeniu zmartwychwstania umarłych na
końcu czasów oraz życia wiecznego.
989 Wierzymy mocno i mamy nadzieję, że jak Chrystus prawdziwie zmartwychwstał
i żyje na zawsze, tak również sprawiedliwi po śmierci będą żyć na zawsze
z Chrystusem Zmartwychwstałym i że On wskrzesi ich w dniu ostatecznym.
Nasze zmartwychwstanie, podobnie jak zmartwychwstanie Chrystusa, będzie
dziełem Trójcy Świętej:
Jeżeli mieszka w was Duch Tego, który Jezusa wskrzesił z martwych, to
Ten, co wskrzesił Chrystusa Jezusa z martwych, przywróci do życia wasze
śmiertelne ciała mocą mieszkającego w was swego Ducha (Rz 8, 11).
990 Pojęcie "ciało" oznacza człowieka w jego kondycji poddanej
słabości i śmiertelności "Zmartwychwstanie ciała" oznacza,
że po śmierci będzie żyła nie tylko dusza nieśmiertelna, ale że na nowo
otrzymają życie także nasze "śmiertelne ciała" (Rz 8,11).
991 Wiara w zmartwychwstanie zmarłych była od początku istotnym elementem
wiary chrześcijańskiej. Fiducia christianorum resurrectio mortuorum;
illam credentes, sumus - "Zmartwychwstanie umarłych jest ufnością
chrześcijan; ta wiara nas ożywia" :
Dlaczego twierdzą niektórzy spośród was, że nie ma zmartwychwstania?
Jeśli nie ma zmartwychwstania, to i Chrystus nie zmartwychwstał. A jeśli
Chrystus nie zmartwychwstał, daremne jest nasze nauczanie, próżna jest
także wasza wiara... Tymczasem jednak Chrystus zmartwychwstał jako pierwszy
spośród tych, co pomarli (1 Kor 15,12-14. 20).
992 Bóg stopniowo objawiał swojemu ludowi prawdę o zmartwychwstaniu umarłych.
Nadzieja na cielesne zmartwychwstanie zmarłych pojawia się jako wewnętrzna
konsekwencja wiary w Boga, Stwórcę całego człowieka, z duszą i ciałem.
Stwórca nieba i ziemi jest także Tym, który zachowuje wiernie swoje przymierze
z Abrahamem i jego potomstwem. W tej podwójnej perspektywie zacznie wyrażać
się wiara w zmartwychwstanie. Męczennicy machabejscy wyznają w godzinie
próby:
Król świata... nas, którzy umieramy za Jego prawa, wskrzesi i ożywi do
życia wiecznego (2 Mch 7, 9). Lepiej jest nam, którzy giniemy z ludzkich
rąk, w Bogu pokładać nadzieję, że znów przez Niego będziemy wskrzeszeni
(2 Mch 7,14).
994 Co więcej, Jezus łączy wiarę w zmartwychwstanie ze swoją Osobą: "Ja
jestem zmartwychwstaniem i życiem" (J 11, 25). To Jezus jest Tym,
który w ostatnim dniu wskrzesi tych, którzy będą wierzyć w Niego i którzy
będą spożywać Jego Ciało i pić Jego Krew. Już teraz daje tego znak i
zadatek, przywracając do życia niektórych zmarłych, Zapowiadając w ten
sposób własne zmartwychwstanie, które jednak nastąpi w innym porządku.
Jezus mówi o tym wyjątkowym wydarzeniu jako o "znaku proroka Jonasza" (Mt
12, 39) i znaku Świątyni ; zapowiada swoje zmartwychwstanie trzeciego
dnia po wydaniu Go na śmierć.
995 Być świadkiem Chrystusa - to znaczy być "świadkiem Jego zmartwychwstania" (Dz
l, 22), "z Nim jeść i pić po Jego zmartwychwstaniu" (Dz 10,
41). Chrześcijańska nadzieja na zmartwychwstanie jest cała naznaczona
do świadczeniem spotkań z Chrystusem Zmartwychwstałym. My zmartwychwstaniemy
jak On, z Nim i przez Niego.
996 Od początku chrześcijańska wiara w zmartwychwstanie spotykała się
z niezrozumieniem i oporami. "W żadnym punkcie wiara chrześcijańska
nie spotyka więcej sprzeciwu niż w stosunku do zmartwychwstania ciała".
Bardzo powszechnie jest przyjmowane przekonanie, że po śmierci życie
osoby ludzkiej trwa w sposób duchowy. Ale jak wierzyć, że to ciało, którego
śmiertelność jest tak oczywista, mogłoby zmartwychwstać do życia wiecznego?
997 Co to znaczy zmartwychwstać? W śmierci, będącej "rozdzieleniem
duszy i ciała, ciało człowieka ulega zniszczeniu", podczas gdy jego
dusza idzie na spotkanie z Bogiem, chociaż trwa w oczekiwaniu na ponowne
zjednoczenie ze swoim uwielbionym ciałem. Bóg w swojej wszechmocy przywróci
ostatecznie naszym ciałom niezniszczalne życie, jednocząc je z naszymi
duszami mocą Zmartwychwstania Jezusa.
998 Kto zmartwychwstanie? Wszyscy ludzie, którzy umarli: "Ci, którzy
pełnili dobre czyny, pójdą na zmartwychwstanie życia; ci, którzy pełnili
złe czyny na zmartwychwstanie potępienia" (J 5, 29).
999 W jaki sposób? Chrystus zmartwychwstał w swoim własnym ciele: "Popatrzcie
na moje ręce i nogi: to Ja jestem" (Łk 24, 39); nie powrócił On
jednak do życia ziemskiego. Tak samo w Nim "wszyscy zmartwychwstaną
we własnych ciałach, które mają teraz", ale to ciało będzie przekształcone
w "chwalebne ciało" (Flp 3, 21), w "ciało duchowe" (1
Kor 15, 44):
Lecz powie ktoś: A jak zmartwychwstają umarli? W jakim ukazują się ciele?
O, niemądry! Przecież to, co siejesz, nie ożyje, jeżeli wcześniej nie
obumrze. To, co zasiewasz, nie jest od razu ciałem, którym ma się stać
potem, lecz zwykłym ziarnem... Zasiewa się zniszczalne - powstaje zaś
niezniszczalne... Trzeba, ażeby to, co zniszczalne, przyodziało się w
niezniszczalność, a to, co śmiertelne, przyodziało się w nieśmiertelność
(1 Kor 15, 35-37. 42. 53).
1000 To "w jaki sposób" przekracza naszą wyobraźnię i nasze
rozumienie; jest dostępne tylko w wierze. Udział w Eucharystii daje nam
już zadatek przemienienia naszego ciała przez Chrystusa:
Podobnie jak ziemski chleb dzięki wezwaniu Boga nie jest już zwykłym
chlebem ale Eucharystią, a składa się z dwóch elementów, ziemskiego i
niebieskiego, tak również my, przyjmując Eucharystię, wyzbywamy się zniszczalności,
ponieważ mamy nadzieję zmartwychwstania.
1001 Kiedy? W sposób definitywny "w dniu ostatecznym" (J 6,
39-40. 44. 54; 11, 24); "na końcu świata". Istotnie, zmartwychwstanie
zmarłych jest wewnętrznie złączone z powtórnym Przyjściem (Paruzją) Chrystusa:
Sam bowiem Pan zstąpi z nieba na hasło i na głos archanioła, i na dźwięk
trąby Bożej, a zmarli w Chrystusie powstaną pierwsi (1 Tes 4, 16).
1002 Jeśli jest prawdą, że Chrystus wskrzesi nas "w dniu ostatecznym",
to jest także prawdą, że w pewien sposób już jesteśmy wskrzeszeni z Chrystusem.
Istotnie, dzięki Duchowi Świętemu życie chrześcijańskie jest uczestniczeniem
w Śmierci i Zmartwychwstaniu Chrystusa już na ziemi:
Razem z Nim pogrzebani w chrzcie... razem zostaliście wskrzeszeni przez
wiarę w moc Boga, który Go wskrzesił... Jeśliście więc razem z Chrystusem
powstali z martwych, szukajcie tego, co w górze, gdzie przebywa Chrystus
zasiadając po prawicy Boga (Kol 2, 12; 3, 1).
1007 Śmierć jest kresem życia ziemskiego. Czas jest miarą naszego życia;
w jego biegu zmieniamy się i starzejemy. Jak w przypadku wszystkich istot
żyjących na ziemi, śmierć jawi się jako normalny koniec życia. Ten aspekt
śmierci jest pewnym przynagleniem dla naszego życia; pamięć o naszej
śmiertelności służy także jako przypomnienie, że mamy tylko ograniczony
czas, by zrealizować nasze życie:
Pomnij... na Stwórcę swego w dniach swej młodości... zanim wróci się
proch do ziemi, tak jak nią był, a duch powróci do Boga, który go dał
(Koh 12, 1. 7).
1008 Śmierć jest konsekwencją grzechu. Urząd Nauczycielski Kościoła,
który autentycznie interpretuje wypowiedzi Pisma świętego i Tradycji,
naucza, że śmierć weszła na świat z powodu grzechu człowieka. Chociaż
człowiek posiadał śmiertelną naturę, z woli Bożej miał nie umierać. Śmierć
była więc przeciwna zamysłom Boga Stwórcy, a weszła na świat jako konsekwencja
grzechu. "Śmierć cielesna, od której człowiek byłby wolny, gdyby
nie był zgrzeszył", jest "ostatnim wrogiem" człowieka,
który musi zostać zwyciężony.
1009 Śmierć została przemieniona przez Chrystusa. Także Jezus, Syn Boży,
przeszedł przez cierpienie śmierci, właściwej dla kondycji ludzkiej.
Mimo swojej trwogi przed śmiercią, przyjął ją aktem całkowitego i dobrowolnego
poddania się woli Ojca. Posłuszeństwo Jezusa przemieniło przekleństwo
śmierci w błogosławieństwo.
1010 Dzięki Chrystusowi śmierć chrześcijańska ma sens pozytywny. "Dla
mnie bowiem żyć - to Chrystus, a umrzeć - to zysk" (Flp l, 21). "Nauka
to zasługująca na wiarę: Jeżeliśmy bowiem z Nim współumarli, wespół z
Nim i żyć będziemy" (2 Tm 2, 11). Istotna nowość śmierci chrześcijańskiej
polega na tym, że przez chrzest chrześcijanin już w sposób sakramentalny "umarł
z Chrystusem", by żyć nowym życiem. Jeżeli umieramy w łasce Chrystusa,
przez śmierć fizyczną wypełnia się to "umieranie z Chrystusem" i
dopełnia w ten sposób nasze wszczepienie w Niego w Jego akcie odkupieńczym:
Wolę umrzeć w (eis) Chrystusie Jezusie, niż panować nad całą ziemią.
Szukam Tego, który za nas umarł; pragnę Tego, który dla nas zmartwychwstał.
I oto bliskie jest moje narodzenie... Pozwólcie chłonąć światło nieskalane.
Gdy je osiągnę, będę pełnym człowiekiem.
1011 W śmierci Bóg powołuje człowieka do siebie. Dlatego chrześcijanin
może przeżywać wobec śmierci pragnienie podobne do pragnienia św. Pawła: "Pragnę
odejść, a być z Chrystusem" (Flp 1, 23); może przemienić własną
śmierć w akt posłuszeństwa i miłości wobec Ojca, na wzór Chrystusa.
Moje upodobania zostały ukrzyżowane i nie ma już we mnie ziemskiego pożądania.
Jedynie żywa wola przemawia do mnie z głębi serca: "Pójdź do Ojca" .
Chcę widzieć Boga, ale trzeba umrzeć, by Go zobaczyć. Ja nie umieram,
ja wchodzę w życie.
1012 Chrześcijańska wizja śmierci jest wyrażona szczególnie trafnie w
liturgii Kościoła:
Albowiem życie Twoich wiernych, o Panie, zmienia się, ale się nie kończy,
i gdy rozpadnie się dom doczesnej pielgrzymki, znajdą przygotowane w
niebie wieczne mieszkanie.
1013 Śmierć jest końcem ziemskiej pielgrzymki człowieka, czasu łaski
i miłosierdzia, jaki Bóg ofiaruje człowiekowi, by realizował swoje ziemskie
życie według zamysłu Bożego i by decydował o swoim ostatecznym przeznaczeniu.
Gdy zakończy się "jeden jedyny bieg naszego ziemskiego żywota",
nie wrócimy już do kolejnego życia ziemskiego. "Postanowione ludziom
raz umrzeć" (Hbr 9, 27). Po śmierci nie ma "reinkarnacji".
1015 "Caro salutis est cardo" - "Cialo jest podstawą zbawienia".
Wierzymy w Boga, który jest Stwórcą ciała; wierzymy w Słowo, które stało
się ciałem dla odkupienia ciała; wierzymy w ciała zmartwychwstanie, dopełnienie
stworzenia i odkupienie ciała.
1016 Przez śmierć dusza zostaje oddzielona od ciału, ale w zmartwychwstaniu
Bóg udzieli naszemu przemienionemu ciału niezniszczalnego życia, ponownie
łącząc je z duszą. Jak Chrystus zmartwychwstał i żyje na zawsze, tak
wszyscy zmartwychwstaniemy w dniu ostatecznym.
1017 "Wierzymy w prawdziwe zmartwychwstanie tego ciała, które teraz
posiadamy". Składa się jednak do grobu ciało zniszczalne, zmartwychwstanie
ciało niezniszczalne, "ciało duchowe" (1 Kor 15, 44).
1018 Na skutek grzechu pierworodnego człowiek musi podlegać śmierci cielesnej, "od
której byłby wolny, gdyby nie był zgrzeszył".
1019 Jezus, Syn Boży, dobrowolnie przeszedł dla nas przez cierpienie
śmierci w całkowitym i dobrowolnym poddaniu się woli Boga, swojego Ojca.
Przez swoją Śmierć zwyciężył On
1021 Śmierć kończy życie człowieka jako czas otwarty na przyjęcie lub
odrzucenie łaski Bożej ukazanej w Chrystusie. Nowy Testament mówi o sądzie
przede wszystkim w perspektywie ostatecznego spotkania z Chrystusem w
Jego drugim przyjściu, ale także wielokrotnie potwierdza, że zaraz po
śmierci każdego nastąpi zapłata stosownie do jego czynów i wiary. Przypowieść
o ubogim Łazarzu i słowa Chrystusa wypowiedziane na krzyżu do dobrego
łotra, a także inne teksty Nowego Testamentu mówią o ostatecznym przeznaczeniu
duszy, które może być odmienne dla różnych ludzi.
1022 Każdy człowiek w swojej nieśmiertelnej duszy otrzymuje zaraz po
śmierci wieczną zapłatę na sądzie szczegółowym, który polega na odniesieniu
jego życia do Chrystusa i albo dokonuje się przez oczyszczenie, albo
otwiera bezpośrednio wejście do szczęścia nieba, albo stanowi bezpośrednio
potępienie na wieki
Pod wieczór naszego życia będziemy sądzeni z miłości.
1023 Ci, którzy umierają w łasce i przyjaźni z Bogiem oraz są doskonale
oczyszczeni, żyją na zawsze z Chrystusem. Są na zawsze podobni do Boga,
ponieważ widzą Go "takim, jakim jest" (1 J 3, 2), twarzą w
twarz:
Powagą apostolską orzekamy, że według powszechnego rozporządzenia Bożego
dusze wszystkich świętych... i innych wiernych zmarłych po przyjęciu
chrztu świętego, jeśli w chwili śmierci nie miały nic do odpokutowania...
albo jeśliby wówczas miały w sobie coś do oczyszczenia, lecz doznały
oczyszczenia po śmierci... jeszcze przed odzyskaniem swoich ciał i przed
Sądem Ostatecznym, od chwili Wniebowstąpienia Zbawiciela, naszego Pana
Jezusa Chrystusa, były, są i będą w niebie, w Królestwie i w raju niebieskim
z Chrystusem, dołączone do wspólnoty aniołów i świętych. Po męce i śmierci
Pana Jezusa Chrystusa oglądały i oglądają Istotę Bożą widzeniem intuicyjnym,
a także twarzą w twarz, bez pośrednictwa żadnego stworzenia.
1025 Żyć w niebie oznacza "być z Chrystusem". Wybrani żyją "w
Nim", ale zachowują i - co więcej - odnajdują tam swoją prawdziwą
tożsamość, swoje własne imię:
Żyć, to być z Chrystusem; tam gdzie jest Chrystus, tam jest życie i Królestwo.
1026 Jezus "otworzył" nam niebo przez swoją Śmierć i swoje
Zmartwychwstanie. Życie błogosławionych polega na posiadaniu w pełni
owoców odkupienia dokonanego przez Chrystusa, który włącza do swej niebieskiej
chwały tych, którzy uwierzyli w Niego i pozostali wierni Jego woli. Niebo
jest szczęśliwą wspólnotą tych wszystkich, którzy są doskonale zjednoczeni
z Chrystusem.
1030 Ci, którzy umierają w łasce i przyjaźni z Bogiem, ale nie są jeszcze
całkowicie oczyszczeni, chociaż są już pewni swego wiecznego zbawienia,
przechodzą po śmierci oczyszczenie, by uzyskać świętość konieczną do
wejścia do radości nieba.
1031 To końcowe oczyszczenie wybranych, które jest czymś całkowicie innym
niż kara potępionych, Kościół nazywa czyśćcem. Naukę wiary dotyczącą
czyśćca sformułował Kościół przede wszystkim na Soborze Florenckim i
na Soborze Trydenckim. Tradycja Kościoła, opierając się na niektórych
tekstach Pisma świętego, mówi o ogniu oczyszczającym:
Co do pewnych win lekkich trzeba wierzyć, że jeszcze przed sądem istnieje
ogień oczyszczający, według słów Tego, który jest prawdą. Powiedział
On, że jeśli ktoś wypowie bluźnierstwo przeciw Duchowi Świętemu, nie
zostanie mu to odpuszczone ani w tym życiu, ani w przyszłym (Mt 12, 32).
Można z tego wnioskować, że niektóre winy mogą być odpuszczone w tym
życiu, a niektóre z nich w życiu przyszłym.
1035 Nauczanie Kościoła stwierdza istnienie piekła i jego wieczność.
Dusze tych, którzy umierają w stanie grzechu śmiertelnego, bezpośrednio
po śmierci idą do piekła, gdzie cierpią męki, "ogień wieczny".
Zasadnicza kara piekła polega na wiecznym oddzieleniu od Boga; wyłącznie
w Bogu człowiek może mieć życie i szczęście, dla których został stworzony
i których pragnie.
1036 Stwierdzenia Pisma świętego i nauczanie Kościoła na temat piekła
są wezwaniem do odpowiedzialności, z jaką człowiek powinien wykorzystywać
swoją wolność ze względu na swoje wieczne przeznaczenie. Stanowią one
równocześnie naglące wezwanie do nawrócenia: "Wchodźcie przez ciasną
bramę! Bo szeroka jest brama i przestronna ta droga, która prowadzi do
zguby, a wielu jest takich, którzy przez nią wchodzą. Jakże ciasna jest
brama i wąska droga, która prowadzi do życia, a mało jest takich, którzy
ją znajdują!" (Mt 7,13-14):
Ponieważ nie znamy dnia ani godziny, musimy w myśl upomnienia Pańskiego
czuwać ustawicznie, abyśmy zakończywszy jeden jedyny bieg naszego ziemskiego
żywota, zasłużyli wejść razem z Panem na gody weselne i być zaliczeni
do błogosławionych i aby nie kazano nam, jak sługom złym i leniwym, pójść
w ogień wieczny, w ciemności zewnętrzne, gdzie "będzie płacz i zgrzytanie
zębów".
1037 Bóg nie przeznacza nikogo do piekła; dokonuje się to przez dobrowolne
odwrócenie się od Boga (grzech śmiertelny) i trwanie w nim aż do końca
życia. W liturgii eucharystycznej i w codziennych modlitwach swoich wiernych
Kościół błaga o miłosierdzie Boga, który nie chce "niektórych zgubić,
ale wszystkich doprowadzić do nawrócenia" (2 P 3, 9):
Boże, przyjmij łaskawie tę ofiarę od nas, sług Twoich, i całego ludu
Twego. Napełnij nasze życie swoim pokojem, zachowaj nas od wiecznego
potępienia i dołącz do grona swoich wybranych.
1038 Zmartwychwstanie wszystkich zmarłych, "sprawiedliwych i niesprawiedliwych" (Dz
24, 15), poprzedzi Sąd Ostateczny. Będzie to "godzina, w której
wszyscy, którzy spoczywają w grobach, usłyszą głos Jego: a ci, którzy
pełnili dobre czyny, pójdą na zmartwychwstanie życia; ci, którzy pełnili
złe czyny - na zmartwychwstanie potępienia" (J 5, 28-29). Wówczas
Chrystus "przyjdzie w swej chwale i wszyscy aniołowie z Nim... Zgromadzą
się przed Nim wszystkie narody, a On oddzieli jednych ludzi od drugich,
jak pasterz oddziela owce od kozłów. Owce postawi po prawej, a kozły
po swojej lewej stronie... I pójdą ci na mękę wieczną, sprawiedliwi zaś
do życia wiecznego" (Mt 25, 31. 32. 46).
1039 W obliczu Chrystusa, który jest prawdą, zostanie ostatecznie ujawniona
prawda o relacji każdego człowieka z Bogiem. Sąd Ostateczny ujawni to,
co każdy uczynił dobrego, i to, czego zaniechał w czasie swego ziemskiego
życia, łącznie z wszystkimi tego konsekwencjami:
Wszelkie zło, które uczynili niegodziwi, zostało zanotowane, a oni tego
nie wiedzą. W tym dniu, w którym "Bóg nasz przybędzie" (Ps
50, 3)... powie do nich: "Najmniejszych i potrzebujących umieściłem
dla was na ziemi. Ja, jako Głowa - powie - zasiadłem na niebiosach po
prawicy Ojca, ale moje członki trudziły się na ziemi, moje członki cierpiały
na ziemi niedostatek. Gdybyście dawali moim członkom, doszłoby to do
Głowy. Wiedzcie, że gdy moich najmniejszych i potrzebujących umieściłem
dla was na ziemi, ustanowiłem ich waszymi posłańcami, którzy wasze uczynki
zaniosą do mojego skarbca. Nic nie złożyliście w ich ręce i dlatego u
mnie nic nie posiadacie".
1040 Sąd Ostateczny nastąpi podczas chwalebnego powrotu Chrystusa. Jedynie
Ojciec zna dzień i godzinę sądu. Tylko On decyduje o jego nadejściu.
Przez swego Syna Jezusa Chrystusa wypowie On wówczas swoje ostateczne
słowo o całej historii. Poznamy ostateczne znaczenie dzieła stworzenia
i ekonomii zbawienia oraz zrozumiemy przedziwne drogi, którymi Jego Opatrzność
prowadziła wszystko do ostatecznego celu. Sąd Ostateczny objawi, że sprawiedliwość
Boga triumfuje nad wszystkimi niesprawiedliwościami popełnionymi przez
stworzenia i że Jego miłość jest silniejsza od śmierci.
1041 Prawda o Sądzie Ostatecznym wzywa do nawrócenia, podczas gdy Bóg
daje jeszcze ludziom "czas pomyślny, dzień zbawienia" (2 Kor
6, 2). Pobudza świętą bojaźń Bożą. Angażuje na rzecz sprawiedliwości
Królestwa Bożego. Zapowiada "błogosławioną nadzieję" (Tt 2,
13) powrotu Pana, który "przyjdzie, aby być uwielbionym w świętych
swoich i okazać się godnym podziwu dla wszystkich, którzy uwierzyli" (2
Tes 1,10).
1043 Pismo święte nazywa to tajemnicze odnowienie, które przekształci
ludzkość i świat, "nowym niebem i nową ziemią" (2 P 3, 13).
Będzie to ostateczna realizacja zamysłu Bożego, "aby wszystko na
nowo zjednoczyćw Chrystusie jako Głowie: to, co w niebiosach, i to, co
na ziemi" (Ef 1, 10).
1048 "Nie znamy czasu, kiedy ma zakończyć się ziemia i ludzkość,
ani nie wiemy, w jaki sposób wszechświat ma zostać zmieniony. Przemija
wprawdzie postać tego świata zniekształcona grzechem, ale pouczeni jesteśmy,
że Bóg gotuje nowe mieszkanie i nową ziemię, gdzie mieszka sprawiedliwość,
a szczęśliwość zaspokoi i przewyższy wszelkie pragnienia pokoju, jakie
żywią serca ludzkie".
1049 "Oczekiwanie jednak nowej ziemi nie powinno osłabiać, lecz
ma raczej pobudzać zapobiegliwość, aby uprawiać tę ziemię, na której
wzrasta ciało nowej rodziny ludzkiej, mogące dać pewne wyobrażenie nowego
świata. Przeto, choć należy starannie odróżniać postęp ziemski od wzrostu
Królestwa Chrystusowego, to przecież dla Królestwa Bożego nie jest obojętne,
jak dalece postęp ten może przyczynić się do lepszego urządzenia społeczności
ludzkiej".
1051 Każdy człowiek w swojej duszy nieśmiertelnej otrzymuje na sądzie
szczegółowym, bezpośrednio po śmierci, wieczną zapłatę od Chrystusa,
Sędziego żywych i umarłych.
1052 "Wierzymy, że dusze tych wszystkich, którzy umierają w łasce
Chrystusa... są Ludem Bożym po śmierci, która zostanie całkowicie zniszczona
w dniu zmartwychwstania, kiedy te dusze zostaną złączone ze swymi ciałami" .
1053 "Wierzymy, że wiele dusz, które są zgromadzone w raju z Jezusem
i Maryją, tworzy Kościół niebieski, gdzie w wiecznym szczęściu widzą
Boga takim, jakim jest, a także w różnym stopniu i na różny sposób uczestniczą
wraz z aniołami w sprawowaniu Boskiej władzy przez Chrystusa uwielbionego,
gdzie wstawiają się za nami oraz wspierają naszą słabość swoją braterską
troską".
1054 Ci, którzy umierają w łasce i przyjaźni z Bogiem, ale nie są jeszcze
całkowicie oczyszczeni, chociaż są już pewni swego zbawienia wiecznego,
przechodzą po śmierci oczyszczenie, by uzyskać świętość konieczną do
wejścia do radości Boga.
1055 Wierząc w "komunię świętych", Kościół poleca zmarłych
miłosierdziu Bożemu i ofiaruje im pomoce, szczególnie Ofiarę eucharystyczną.
1056 Idąc za przykładem Chrystusa, Kościół uprzedza wiernych o "smutnej
i bolesnej rzeczywistości śmierci wiecznej",, nazywanej także "piekłem".
1057 Zasadnicza kara piekła polega na wiecznym oddzieleniu od Boga; wyłącznie
w Bogu człowiek może osiągnąć życie i szczęście, dla których został stworzony
i których pragnie.
1058 Kościół modli się, by nikt nie ściągnął na siebie potępienia: "Panie,
nie dozwól mi nigdy odłączyć się od Ciebie". Jeżeli jest prawdą,
że nikt nie może zbawić sam siebie, to jest również prawdą, że Bóg "pragnie,
by wszyscy ludzie zostali zbawieni" (1 Tm 2, 4), i że "u Boga
wszystko jest możliwe" (Mt 19, 26).
1059 "Święty Kościół rzymski mocno wierzy i stanowczo utrzymuje,
że w dniu Sądu wszyscy ludzie staną przed trybunałem Chrystusa w swoich
ciałach i zdadzą sprawę ze swoich czynów" .
1060 Na końcu czasów Królestwo Boże osiągnie swoją pełnię. Wtedy sprawiedliwi,
uwielbieni w ciele i duszy, będą królować z Chrystusem na zawsze, a sam
wszechświat materialny zostanie przemieniony. Bóg będzie w życiu wiecznym "wszystkim
we wszystkich" (1 Kor 15, 28).
1061 Wyznanie wiary (Credo), tak samo jak ostatnia księga Pisma świętego,
jest zakończone hebrajskim słowem Amen. Spotyka się je często na końcu
modlitw Nowego Testamentu. Także Kościół kończy swoje modlitwy słowem "Amen".
1062 W języku hebrajskim Amen pochodzi od tego samego rdzenia, co słowo "wierzyć".
Wyraża ono trwałość, niezawodność, wierność. Rozumiemy więc, dlaczego "Amen" można
powiedzieć o wierności Boga w stosunku do nas i o naszym zaufaniu do
Niego.
1064 Końcowe "Amen" w Credo podejmuje więc i potwierdza jego
pierwsze słowa: "Wierzę". Wierzyć znaczy odpowiadać "Amen" na
słowa, obietnice, przykazania Boże; znaczy powierzyć się całkowicie Temu,
który jest "Amen" nieskończonej miłości i doskonałej wierności.
Codzienne życie chrześcijańskie będzie wówczas odpowiedzią "Amen" na
słowa: "Wierzę" Wyznania wiary naszego chrztu:
Niech twoje "Wyznanie wiary" będzie dla ciebie jakby zwierciadłem.
Przeglądaj się w nim, by zobaczyć, czy wierzysz w to wszystko, co wypowiadasz.
I każdego dnia raduj się twoją wiarą.
1065 Sam Jezus Chrystus jest "Amen" (Ap 3,14). On jest ostatecznym "Amen" miłości
Ojca wobec nas; On przyjmuje i dopełnia nasze "Amen" powiedziane
Ojcu: "Albowiem ile tylko obietnic Bożych, w Nim wszystkie są <<tak>> Dlatego
też przez Niego wypowiada się nasze <<Amen>> Bogu na chwałę" (2
Kor 1, 20):
Przez Chrystusa, z Chrystusem i w Chrystusie, Tobie, Boże Ojcze wszechmogący,
w jedności Ducha Świętego, wszelka cześć i chwała przez wszystkie wieki
wieków. AMEN.
|