422 "Gdy jednak nadeszła pełnia czasu, zesłał Bóg Syna swego,
zrodzonego z niewiasty, zrodzonego pod Prawem, aby wykupił tych, którzy
podlegali Prawu, abyśmy mogli otrzymać przybrane synostwo" (Ga 4,
4-5). Oto "Ewangelia o Jezusie Chrystusie, Synu Bożym" (Mk
1, 1): Bóg nawiedził swój lud. Wypełnił obietnice dane Abrahamowi i jego
potomstwu; uczynił więcej, niż można było oczekiwać: zesłał swego "Syna
umiłowanego" (Mk 1, 11).
423 Wierzymy i wyznajemy, że Jezus z Nazaretu, urodzony jako Żyd z córki
Izraela w Betlejem, w czasach króla Heroda Wielkiego i cezara Augusta
I, z zawodu cieśla, który umarł ukrzyżowany w Jerozolimie za czasów namiestnika
Poncjusza Piłata, w czasie rządów cezara Tyberiusza, jest odwiecznym
Synem Bożym, który stał się człowiekiem. Wierzymy, że "od Boga wyszedł" (J
13, 3), "z nieba zstąpił" (J 3,13; 6, 33), "przyszedł
w ciele" (1 J 4, 2), ponieważ "Słowo stało się ciałem i zamieszkało
wśród nas. I oglądaliśmy Jego chwałę, chwałę, jaką Jednorodzony otrzymuje
od Ojca, pełen łaski i prawdy... Z Jego pełności wszyscyśmy otrzymali
- łaskę po łasce" (J 1, 14. 16).
424 Poruszeni przez łaskę Ducha Świętego i pociągnięci przez Ojca, wierzymy
i wyznajemy o Jezusie: "Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego" (Mt
16,16). Na skale tej wiary, wyznanej przez św. Piotra, Chrystus założył
swój Kościół.
425 Przekazywanie wiary chrześcijańskiej jest przede wszystkim głoszeniem
Jezusa Chrystusa, by prowadzić do wiary w Niego. Od początku pierwsi
uczniowie zapałali pragnieniem głoszenia Chrystusa: "Nie możemy
nie mówić tego, cośmy widzieli i słyszeli" (Dz 4, 20). Zapraszają
oni ludzi wszystkich czasów, by weszli do radości ich komunii z Chrystusem:
To wam oznajmiamy, co było od początku, cośmy usłyszeli o Słowie życia,
co ujrzeliśmy własnymi oczami, na co patrzyliśmy i czego dotykały nasze
ręce - bo życie objawiło się. Myśmy je widzieli, o nim świadczymy i głosimy
wam życie wieczne, które było w Ojcu, a nam zostało objawione - oznajmiamy
wam, cośmy ujrzeli i usłyszeli, abyście i wy mieli współuczestnictwo
z nami. A mieć z nami współuczestnictwo znaczy: mieć je z Ojcem i z Jego
Synem, Jezusem Chrystusem. Piszemy to w tym celu, aby nasza radość była
pełna (1 J 1, 1-4).
430 Jezus w języku hebrajskim oznacza: "Bóg zbawia". W chwili
Zwiastowania anioł Gabriel nadaje Mu jako własne imię Jezus, które wyraża
zarówno Jego tożsamość, jak i posłanie 7 . Ponieważ jedynie Bóg "może
odpuszczać grzechy" (Mk 2, 7), to On w Jezusie, swoim odwiecznym
Synu, który stał się człowiekiem, "zbawi... lud od jego grzechów" (Mt
1, 21). W ten sposób w Jezusie Bóg wypełnia całą historię zbawienia dla
dobra ludzi.
431 W historii zbawienia Bóg nie zadowolił się wyzwoleniem Izraela "z
domu niewoli" (Pwt 5, 6), wyprowadzając go z Egiptu. Zbawia go jeszcze
od jego grzechu. Ponieważ grzech jest zawsze obrazą wyrządzoną Bogu,
jedynie On może go zgładzić. Dlatego Izrael, uświadamiając sobie coraz
bardziej powszechność grzechu, nie będzie mógł już szukać zbawienia inaczej,
jak tylko wzywając imienia Boga Odkupiciela.
432 Imię Jezus oznacza, że samo imię Boga jest obecne w osobie Jego Syna,
który stał się człowiekiem dla powszechnego i ostatecznego odkupienia
grzechów. Jest to imię Boże, jedyne, które przynosi zbawienie; mogą go
wzywać wszyscy, ponieważ Syn Boży zjednoczył się ze wszystkimi ludźmi
przez Wcielenie w taki sposób, że "nie dano ludziom pod niebem żadnego
innego imienia, w którym moglibyśmy być zbawieni" (Dz 4, 12).
433 Arcykapłan raz w roku wzywał imienia Boga Zbawiciela dla wynagrodzenia
za grzechy Izraela, po pokropieniu przebłagalni w Miejscu Najświętszym
krwią ofiary. Przebłagalnia była miejscem obecności Boga. Gdy św. Paweł
mówi o Jezusie, że "Jego to ustanowił Bóg narzędziem przebłagania
przez wiarę mocą Jego krwi" (Rz 3, 25), oznacza to, że w Jego człowieczeństwie "Bóg
jednał ze sobą świat" (2 Kor 5, 19).
434 Zmartwychwstanie Jezusa otacza chwałą imię Boga Zbawiciela, ponieważ
odtąd właśnie imię Jezus ukazuje w pełni najwyższą moc imienia, które
jest "ponad wszelkie imię" (Flp 2, 9). Złe duchy boją się Jego
imienia i w Jego imię uczniowie dokonują cudów, ponieważ Ojciec udzieli
im wszystkiego, o co Go poproszą w imię Jezusa.
435 Imię Jezus znajduje się w centrum modlitwy chrześcijańskiej. Wszystkie
modlitwy liturgiczne kończą się formułą: "Przez naszego Pana Jezusa
Chrystusa". Punktem kulminacyjnym modlitwy "Zdrowaś Maryjo" są
słowa: "i błogosławiony owoc żywota Twojego, Jezus". Wschodnia
modlitwa serca nazywana "modlitwą Jezusową", mówi: "Panie,
Jezu Chryste, Synu Boga żywego, zmiłuj się nade mną, grzesznikiem".
Wielu chrześcijan umiera, jak św. Joanna d´Arc, z imieniem "Jezus" na
ustach.
436 Chrystus jest greckim tłumaczeniem hebrajskiego pojęcia "Mesjasz",
które znaczy "namaszczony". Pojęcie to stało się imieniem własnym
Jezusa, ponieważ On doskonale wypełnił Boskie posłanie, które pojęcie
to oznacza. Istotnie, w Izraelu namaszczano w imię Boże tych, którzy
zostali konsekrowani przez Boga do misji zleconej przez Niego. Byli to
królowie, kapłani, a w rzadkich przypadkach prorocy. Takim namaszczonym
miał być przede wszystkim Mesjasz, którego Bóg miał posłać, by zapoczątkował
ostatecznie Jego Królestwo. Mesjasz miał być namaszczony Duchem Pańskim
równocześnie jako król i kapłan , ale także jako prorok. Jezus wypełnił
mesjańską nadzieję Izraela w potrójnej funkcji kapłana, proroka i króla.
437 Anioł ogłosił pasterzom narodzenie Jezusa jako narodziny obiecanego
Izraelowi Mesjasza: "Dziś w mieście Dawida narodził się wam Zbawiciel,
którym jest Mesjasz, Pan" (Łk 2, 11). Od początku jest On Tym, "którego
Ojciec poświęcił i posłał na świat" (J 10, 36), który począł się
jako "święty" (Łk 1, 35) w dziewiczym łonie Maryi. Józef został
powołany przez Boga, by wziął do siebie Maryję, swoją Małżonkę, "albowiem
z Ducha Świętego jest to, co się w Niej poczęło" (Mt 1, 20), oraz
żeby Jezus, "zwany Chrystusem", narodził się z Małżonki Józefa
w mesjańskim potomstwie Dawida (Mt 1,16).
439 Wielu żydów, a nawet niektórzy poganie podzielający ich nadzieję,
rozpoznali w Jezusie podstawowe cechy mesjańskiego "syna Dawida" obiecanego
przez Boga Izraelowi. Jezus przyjął tytuł Mesjasza, do którego miał prawo,
ale nie bez pewnej rezerwy, ponieważ ten tytuł był rozumiany przez pewną
grupę Jemu współczesnych w sposób zbyt ludzki, przede wszystkim polityczny.
441 W Starym Testamencie tytuł syna Bożego jest nadawany aniołom, ludowi
wybranemu, dzieciom Izraela oraz jego królom. Oznacza on wówczas przybrane
synostwo, które wprowadza między Bogiem i stworzeniem związki szczególnej
bliskości. Gdy obiecany Król-Mesjasz jest nazywany "synem Bożym",
to zgodnie z dosłownym sensem tych tekstów, nie oznacza to w sposób konieczny,
że byłby On kimś więcej niż człowiekiem. Ci, którzy określili Jezusa
jako Mesjasza Izraela, być może nie zamierzali przez to powiedzieć niczego
więcej.
442 Inaczej jest jednak w przypadku Piotra, gdy wyznaje Jezusa jako Chrystusa,
Syna "Boga żywego" (Mt 16, 16), ponieważ Jezus odpowiada mu
uroczyście: "Nie objawiły ci tego ciało i krew, lecz Ojciec mój,
który jest w niebie" (Mt 16,17). Tak samo powie Paweł o swoim nawróceniu
na drodze do Damaszku: "Gdy jednak spodobało się Temu, który wybrał
mnie jeszcze w łonie matki mojej i powołał łaską swoją, aby objawić Syna
swego we mnie, bym Ewangelię o Nim głosił poganom..." (Ga 1, 15-16). "Zaraz
zaczął głosić w synagogach, że Jezus jest Synem Bożym" (Dz 9, 20).
Od początku będzie to centrum wiary apostolskiej, którą wyznał najpierw
Piotr jako fundament Kościoła.
443 Jeśli Piotr mógł rozpoznać transcendentny charakter Bożego synostwa
Jezusa - Mesjasza, to dlatego że On pozwolił mu wyraźnie to zrozumieć.
Na pytanie oskarżycieli przed Sanhedrynem: "Więc Ty jesteś Synem
Bożym?", Jezus odpowiedział: "Tak. Jestem Nim" (Łk 22,
70). Już wcześniej Jezus określił się jako "Syn", który zna
Ojca, który różni się od "sług", posyłanych poprzednio przez
Boga do Jego ludu, i który przewyższa samych aniołów. Odróżnił swoje
synostwo od synostwa swoich uczniów, nie mówiąc nigdy "Ojcze nasz",
z wyjątkiem sytuacji, gdy im polecił: "Wy zatem tak się módlcie:
Ojcze nasz" (Mt 6, 8-9); podkreślił także takie rozróżnienie: "Ojciec
mój i Ojciec wasz" (J 20, 17).
444 Ewangelie przytaczają w dwóch uroczystych chwilach - podczas Chrztu
i Przemienienia Chrystusa - głos Ojca, który określa Go jako swego "Syna
umiłowanego". Sam Jezus określa się jako "Jednorodzony" Syn
Boga (J 3,16) i przez ten tytuł potwierdza swoją wieczną preegzystencję.
Domaga się On wiary "w imię Jednorodzonego Syna Bożego" (J
3, 18). To wyznanie chrześcijańskie pojawia się już w zawołaniu setnika
wobec ukrzyżowanego Jezusa: "Prawdziwie, ten człowiek był Synem
Bożym" (Mk 15, 39). Tylko w Misterium Paschalnym wierzący może nadać
tytułowi "Syn Boży" pełne znaczenie
446 W greckim tłumaczeniu ksiąg Starego Testamentu niewypowiedziane imię,
pod którym Bóg objawił się Mojżeszowi: JHWH, zostało oddane przez Kyrios
(Pan). Pan staje się od tej chwili powszechnym imieniem określającym
Boskość Boga Izraela. Nowy Testament posługuje się tytułem "Pan" w
sensie ścisłym tak w odniesieniu do Ojca, jak również, co jest nowością,
w odniesieniu do Jezusa, uznanego w ten sposób za samego Boga.
447 Sam Jezus przypisuje sobie w sposób ukryty ten tytuł, gdy dyskutuje
z faryzeuszami o sensie Psalmu 110, a także w sposób bezpośredni, gdy
zwraca się do Apostołów. W czasie całego życia publicznego Jezusa znaki
Jego panowania nad naturą, nad chorobami, nad demonami, nad śmiercią
i grzechem, ukazywały Jego Boską najwyższą władzę.
448 Bardzo często w Ewangeliach ludzie zwracają się do Jezusa, nazywając
Go "Panem". Tytuł ten świadczy o szacunku i zaufaniu tych,
którzy zbliżają się do Jezusa oraz oczekują od Niego pomocy i uzdrowienia.
Wypowiadany za natchnieniem Ducha Świętego, ten tytuł wyraża uznanie
Boskiego misterium Jezusa. W spotkaniu z Jezusem zmartwychwstałym staje
się adoracją: "Pan mój i Bóg mój!" (J 20, 28). Przybiera wtedy
znamię miłości i przywiązania, które pozostanie charakterystyczne dla
tradycji chrześcijańskiej: "To jest Pan!" (J 21, 7).
449 Przypisując Jezusowi Boski tytuł Pana, pierwsze wyznania wiary Kościoła
od początku stwierdzają, że moc, cześć i chwała należne Bogu Ojcu przysługują
także Jezusowi, ponieważ istnieje On "w postaci Bożej" (Flp
2, 6), a Ojciec potwierdził to panowanie Jezusa, wskrzeszając Go z martwych
i wywyższając Go w swojej chwale.
450 Od początku historii chrześcijańskiej stwierdzenie panowania Jezusa
nad światem i nad historią oznacza także uznanie, że człowiek nie może
w sposób absolutny poddać swojej wolności osobistej żadnej władzy ziemskiej,
ale wyłącznie Bogu Ojcu i Panu Jezusowi Chrystusowi: Cezar nie jest "Panem". "Kościół...
wierzy, że klucz, ośrodek i cel całej ludzkiej historii znajduje się
w jego Panu i Nauczycielu".
451 Modlitwa chrześcijańska jest przeniknięta tytułem "Pan",
czy to będzie zaproszenie do modlitwy: "Pan z wami", czy jej
zakończenie "przez naszego Pana Jezusa Chrystusa", czy wreszcie
pełne ufności i nadziei wołanie: Maran atha (Pan przychodzi!) lub Marana
tha (Przyjdź, Panie!) (1 Kor 16, 22); "Amen. Przyjdź, Panie Jezu!" (Ap
22, 20).
452 Imię "Jezus" oznacza "Bóg zbawia". Dziecię narodzone
z Dziewicy Maryi jest nazwane imieniem "Jezus", "On bowiem
zbawi swój lud od jego grzechów" (Mt 1, 21): "Nie dano ludziom
pod niebem żadnego innego imienia, w którym moglibyśmy być zbawieni" (Dz
4,12).
453 Imię "Chrystus" oznacza "Namaszczony", "Mesjasz".
Jezus jest Chrystusem, ponieważ "Bóg namaścił (Go) Duchem Świętym
i mocą" (Dz 10, 38). On był "Tym, który ma przyjść" (Łk
7,19), przedmiotem "nadziei Izraela" (Dz 28, 20).
454 Imię "Syn Boży" oznacza jedyną i wieczną relację Jezusa
Chrystusa do Boga, Jego Ojca: On jest jedynym Synem Ojca i samym Bogiem.
Wiara, że Jezus Chrystus jest Synem Bożym, jest konieczna, by być chrześcijaninem.
455 Imię "Pan" oznacza Boskie panowanie. Wyznawać lub wzywać
Jezusa jako Pana, oznacza wierzyć w Jego Boskość. "Nikt... nie może
powiedzieć bez pomocy Ducha Świętego: <<Panem jest Jezus>>" (1
Kor 12, 3).
422 "Gdy jednak nadeszła pełnia czasu, zesłał Bóg Syna swego, zrodzonego
z niewiasty, zrodzonego pod Prawem, aby wykupił tych, którzy podlegali
Prawu, abyśmy mogli otrzymać przybrane synostwo" (Ga 4, 4-5). Oto "Ewangelia
o Jezusie Chrystusie, Synu Bożym" (Mk 1, 1): Bóg nawiedził swój
lud. Wypełnił obietnice dane Abrahamowi i jego potomstwu; uczynił więcej,
niż można było oczekiwać: zesłał swego "Syna umiłowanego" (Mk
1, 11).
423 Wierzymy i wyznajemy, że Jezus z Nazaretu, urodzony jako Żyd z
córki Izraela w Betlejem, w czasach króla Heroda Wielkiego i cezara
Augusta
I, z zawodu cieśla, który umarł ukrzyżowany w Jerozolimie za czasów
namiestnika Poncjusza Piłata, w czasie rządów cezara Tyberiusza, jest
odwiecznym
Synem Bożym, który stał się człowiekiem. Wierzymy, że "od Boga wyszedł" (J
13, 3), "z nieba zstąpił" (J 3,13; 6, 33), "przyszedł
w ciele" (1 J 4, 2), ponieważ "Słowo stało się ciałem i zamieszkało
wśród nas. I oglądaliśmy Jego chwałę, chwałę, jaką Jednorodzony otrzymuje
od Ojca, pełen łaski i prawdy... Z Jego pełności wszyscyśmy otrzymali
- łaskę po łasce" (J 1, 14. 16).
424 Poruszeni przez łaskę Ducha Świętego i pociągnięci przez Ojca,
wierzymy i wyznajemy o Jezusie: "Ty jesteś Mesjasz, Syn Boga żywego" (Mt
16,16). Na skale tej wiary, wyznanej przez św. Piotra, Chrystus założył
swój Kościół.
425 Przekazywanie wiary chrześcijańskiej jest przede wszystkim głoszeniem
Jezusa Chrystusa, by prowadzić do wiary w Niego. Od początku pierwsi
uczniowie zapałali pragnieniem głoszenia Chrystusa: "Nie możemy
nie mówić tego, cośmy widzieli i słyszeli" (Dz 4, 20). Zapraszają
oni ludzi wszystkich czasów, by weszli do radości ich komunii z Chrystusem:
To wam oznajmiamy, co było od początku, cośmy usłyszeli o Słowie życia,
co ujrzeliśmy własnymi oczami, na co patrzyliśmy i czego dotykały nasze
ręce - bo życie objawiło się. Myśmy je widzieli, o nim świadczymy i
głosimy wam życie wieczne, które było w Ojcu, a nam zostało objawione
- oznajmiamy
wam, cośmy ujrzeli i usłyszeli, abyście i wy mieli współuczestnictwo
z nami. A mieć z nami współuczestnictwo znaczy: mieć je z Ojcem i z
Jego Synem, Jezusem Chrystusem. Piszemy to w tym celu, aby nasza radość
była
pełna (1 J 1, 1-4).
430 Jezus w języku hebrajskim oznacza: "Bóg zbawia". W chwili
Zwiastowania anioł Gabriel nadaje Mu jako własne imię Jezus, które wyraża
zarówno Jego tożsamość, jak i posłanie 7 . Ponieważ jedynie Bóg "może
odpuszczać grzechy" (Mk 2, 7), to On w Jezusie, swoim odwiecznym
Synu, który stał się człowiekiem, "zbawi... lud od jego grzechów" (Mt
1, 21). W ten sposób w Jezusie Bóg wypełnia całą historię zbawienia dla
dobra ludzi.
431 W historii zbawienia Bóg nie zadowolił się wyzwoleniem Izraela "z
domu niewoli" (Pwt 5, 6), wyprowadzając go z Egiptu. Zbawia go jeszcze
od jego grzechu. Ponieważ grzech jest zawsze obrazą wyrządzoną Bogu,
jedynie On może go zgładzić. Dlatego Izrael, uświadamiając sobie coraz
bardziej powszechność grzechu, nie będzie mógł już szukać zbawienia inaczej,
jak tylko wzywając imienia Boga Odkupiciela.
432 Imię Jezus oznacza, że samo imię Boga jest obecne w osobie Jego
Syna, który stał się człowiekiem dla powszechnego i ostatecznego odkupienia
grzechów. Jest to imię Boże, jedyne, które przynosi zbawienie; mogą
go
wzywać wszyscy, ponieważ Syn Boży zjednoczył się ze wszystkimi ludźmi
przez Wcielenie w taki sposób, że "nie dano ludziom pod niebem żadnego
innego imienia, w którym moglibyśmy być zbawieni" (Dz 4, 12).
433 Arcykapłan raz w roku wzywał imienia Boga Zbawiciela dla wynagrodzenia
za grzechy Izraela, po pokropieniu przebłagalni w Miejscu Najświętszym
krwią ofiary. Przebłagalnia była miejscem obecności Boga. Gdy św. Paweł
mówi o Jezusie, że "Jego to ustanowił Bóg narzędziem przebłagania
przez wiarę mocą Jego krwi" (Rz 3, 25), oznacza to, że w Jego człowieczeństwie "Bóg
jednał ze sobą świat" (2 Kor 5, 19).
434 Zmartwychwstanie Jezusa otacza chwałą imię Boga Zbawiciela, ponieważ
odtąd właśnie imię Jezus ukazuje w pełni najwyższą moc imienia, które
jest "ponad wszelkie imię" (Flp 2, 9). Złe duchy boją się Jego
imienia i w Jego imię uczniowie dokonują cudów, ponieważ Ojciec udzieli
im wszystkiego, o co Go poproszą w imię Jezusa.
435 Imię Jezus znajduje się w centrum modlitwy chrześcijańskiej. Wszystkie
modlitwy liturgiczne kończą się formułą: "Przez naszego Pana Jezusa
Chrystusa". Punktem kulminacyjnym modlitwy "Zdrowaś Maryjo" są
słowa: "i błogosławiony owoc żywota Twojego, Jezus". Wschodnia
modlitwa serca nazywana "modlitwą Jezusową", mówi: "Panie,
Jezu Chryste, Synu Boga żywego, zmiłuj się nade mną, grzesznikiem".
Wielu chrześcijan umiera, jak św. Joanna d´Arc, z imieniem "Jezus" na
ustach.
436 Chrystus jest greckim tłumaczeniem hebrajskiego pojęcia "Mesjasz",
które znaczy "namaszczony". Pojęcie to stało się imieniem własnym
Jezusa, ponieważ On doskonale wypełnił Boskie posłanie, które pojęcie
to oznacza. Istotnie, w Izraelu namaszczano w imię Boże tych, którzy
zostali konsekrowani przez Boga do misji zleconej przez Niego. Byli to
królowie, kapłani, a w rzadkich przypadkach prorocy. Takim namaszczonym
miał być przede wszystkim Mesjasz, którego Bóg miał posłać, by zapoczątkował
ostatecznie Jego Królestwo. Mesjasz miał być namaszczony Duchem Pańskim
równocześnie jako król i kapłan , ale także jako prorok. Jezus wypełnił
mesjańską nadzieję Izraela w potrójnej funkcji kapłana, proroka i króla.
437 Anioł ogłosił pasterzom narodzenie Jezusa jako narodziny obiecanego
Izraelowi Mesjasza: "Dziś w mieście Dawida narodził się wam Zbawiciel,
którym jest Mesjasz, Pan" (Łk 2, 11). Od początku jest On Tym, "którego
Ojciec poświęcił i posłał na świat" (J 10, 36), który począł się
jako "święty" (Łk 1, 35) w dziewiczym łonie Maryi. Józef został
powołany przez Boga, by wziął do siebie Maryję, swoją Małżonkę, "albowiem
z Ducha Świętego jest to, co się w Niej poczęło" (Mt 1, 20), oraz
żeby Jezus, "zwany Chrystusem", narodził się z Małżonki Józefa
w mesjańskim potomstwie Dawida (Mt 1,16).
439 Wielu żydów, a nawet niektórzy poganie podzielający ich nadzieję,
rozpoznali w Jezusie podstawowe cechy mesjańskiego "syna Dawida" obiecanego
przez Boga Izraelowi. Jezus przyjął tytuł Mesjasza, do którego miał prawo,
ale nie bez pewnej rezerwy, ponieważ ten tytuł był rozumiany przez pewną
grupę Jemu współczesnych w sposób zbyt ludzki, przede wszystkim polityczny.
441 W Starym Testamencie tytuł syna Bożego jest nadawany aniołom, ludowi
wybranemu, dzieciom Izraela oraz jego królom. Oznacza on wówczas przybrane
synostwo, które wprowadza między Bogiem i stworzeniem związki szczególnej
bliskości. Gdy obiecany Król-Mesjasz jest nazywany "synem Bożym",
to zgodnie z dosłownym sensem tych tekstów, nie oznacza to w sposób konieczny,
że byłby On kimś więcej niż człowiekiem. Ci, którzy określili Jezusa
jako Mesjasza Izraela, być może nie zamierzali przez to powiedzieć niczego
więcej.
442 Inaczej jest jednak w przypadku Piotra, gdy wyznaje Jezusa jako
Chrystusa, Syna "Boga żywego" (Mt 16, 16), ponieważ Jezus odpowiada mu
uroczyście: "Nie objawiły ci tego ciało i krew, lecz Ojciec mój,
który jest w niebie" (Mt 16,17). Tak samo powie Paweł o swoim nawróceniu
na drodze do Damaszku: "Gdy jednak spodobało się Temu, który wybrał
mnie jeszcze w łonie matki mojej i powołał łaską swoją, aby objawić Syna
swego we mnie, bym Ewangelię o Nim głosił poganom..." (Ga 1, 15-16). "Zaraz
zaczął głosić w synagogach, że Jezus jest Synem Bożym" (Dz 9, 20).
Od początku będzie to centrum wiary apostolskiej, którą wyznał najpierw
Piotr jako fundament Kościoła.
443 Jeśli Piotr mógł rozpoznać transcendentny charakter Bożego synostwa
Jezusa - Mesjasza, to dlatego że On pozwolił mu wyraźnie to zrozumieć.
Na pytanie oskarżycieli przed Sanhedrynem: "Więc Ty jesteś Synem
Bożym?", Jezus odpowiedział: "Tak. Jestem Nim" (Łk 22,
70). Już wcześniej Jezus określił się jako "Syn", który zna
Ojca, który różni się od "sług", posyłanych poprzednio przez
Boga do Jego ludu, i który przewyższa samych aniołów. Odróżnił swoje
synostwo od synostwa swoich uczniów, nie mówiąc nigdy "Ojcze nasz",
z wyjątkiem sytuacji, gdy im polecił: "Wy zatem tak się módlcie:
Ojcze nasz" (Mt 6, 8-9); podkreślił także takie rozróżnienie: "Ojciec
mój i Ojciec wasz" (J 20, 17).
444 Ewangelie przytaczają w dwóch uroczystych chwilach - podczas Chrztu
i Przemienienia Chrystusa - głos Ojca, który określa Go jako swego "Syna
umiłowanego". Sam Jezus określa się jako "Jednorodzony" Syn
Boga (J 3,16) i przez ten tytuł potwierdza swoją wieczną preegzystencję.
Domaga się On wiary "w imię Jednorodzonego Syna Bożego" (J
3, 18). To wyznanie chrześcijańskie pojawia się już w zawołaniu setnika
wobec ukrzyżowanego Jezusa: "Prawdziwie, ten człowiek był Synem
Bożym" (Mk 15, 39). Tylko w Misterium Paschalnym wierzący może nadać
tytułowi "Syn Boży" pełne znaczenie
446 W greckim tłumaczeniu ksiąg Starego Testamentu niewypowiedziane
imię, pod którym Bóg objawił się Mojżeszowi: JHWH, zostało oddane przez
Kyrios
(Pan). Pan staje się od tej chwili powszechnym imieniem określającym
Boskość Boga Izraela. Nowy Testament posługuje się tytułem "Pan" w
sensie ścisłym tak w odniesieniu do Ojca, jak również, co jest nowością,
w odniesieniu do Jezusa, uznanego w ten sposób za samego Boga.
447 Sam Jezus przypisuje sobie w sposób ukryty ten tytuł, gdy dyskutuje
z faryzeuszami o sensie Psalmu 110, a także w sposób bezpośredni, gdy
zwraca się do Apostołów. W czasie całego życia publicznego Jezusa znaki
Jego panowania nad naturą, nad chorobami, nad demonami, nad śmiercią
i grzechem, ukazywały Jego Boską najwyższą władzę.
448 Bardzo często w Ewangeliach ludzie zwracają się do Jezusa, nazywając
Go "Panem". Tytuł ten świadczy o szacunku i zaufaniu tych,
którzy zbliżają się do Jezusa oraz oczekują od Niego pomocy i uzdrowienia.
Wypowiadany za natchnieniem Ducha Świętego, ten tytuł wyraża uznanie
Boskiego misterium Jezusa. W spotkaniu z Jezusem zmartwychwstałym staje
się adoracją: "Pan mój i Bóg mój!" (J 20, 28). Przybiera wtedy
znamię miłości i przywiązania, które pozostanie charakterystyczne dla
tradycji chrześcijańskiej: "To jest Pan!" (J 21, 7).
449 Przypisując Jezusowi Boski tytuł Pana, pierwsze wyznania wiary
Kościoła od początku stwierdzają, że moc, cześć i chwała należne Bogu
Ojcu przysługują
także Jezusowi, ponieważ istnieje On "w postaci Bożej" (Flp
2, 6), a Ojciec potwierdził to panowanie Jezusa, wskrzeszając Go z martwych
i wywyższając Go w swojej chwale.
450 Od początku historii chrześcijańskiej stwierdzenie panowania Jezusa
nad światem i nad historią oznacza także uznanie, że człowiek nie może
w sposób absolutny poddać swojej wolności osobistej żadnej władzy ziemskiej,
ale wyłącznie Bogu Ojcu i Panu Jezusowi Chrystusowi: Cezar nie jest "Panem". "Kościół...
wierzy, że klucz, ośrodek i cel całej ludzkiej historii znajduje się
w jego Panu i Nauczycielu".
451 Modlitwa chrześcijańska jest przeniknięta tytułem "Pan",
czy to będzie zaproszenie do modlitwy: "Pan z wami", czy jej
zakończenie "przez naszego Pana Jezusa Chrystusa", czy wreszcie
pełne ufności i nadziei wołanie: Maran atha (Pan przychodzi!) lub Marana
tha (Przyjdź, Panie!) (1 Kor 16, 22); "Amen. Przyjdź, Panie Jezu!" (Ap
22, 20).
452 Imię "Jezus" oznacza "Bóg zbawia". Dziecię narodzone
z Dziewicy Maryi jest nazwane imieniem "Jezus", "On bowiem
zbawi swój lud od jego grzechów" (Mt 1, 21): "Nie dano ludziom
pod niebem żadnego innego imienia, w którym moglibyśmy być zbawieni" (Dz
4,12).
453 Imię "Chrystus" oznacza "Namaszczony", "Mesjasz".
Jezus jest Chrystusem, ponieważ "Bóg namaścił (Go) Duchem Świętym
i mocą" (Dz 10, 38). On był "Tym, który ma przyjść" (Łk
7,19), przedmiotem "nadziei Izraela" (Dz 28, 20).
454 Imię "Syn Boży" oznacza jedyną i wieczną relację Jezusa
Chrystusa do Boga, Jego Ojca: On jest jedynym Synem Ojca i samym Bogiem.
Wiara, że Jezus Chrystus jest Synem Bożym, jest konieczna, by być chrześcijaninem.
455 Imię "Pan" oznacza Boskie panowanie. Wyznawać lub wzywać
Jezusa jako Pana, oznacza wierzyć w Jego Boskość. "Nikt... nie może
powiedzieć bez pomocy Ducha Świętego: <<Panem jest Jezus>>" (1
Kor 12, 3).
|