198 Nasze wyznanie wiary zaczyna się od Boga, ponieważ Bóg jest "pierwszy
i ostatni" (Iz 44, 6); jest Początkiem i Końcem wszystkiego. Credo
zaczyna się od Boga Ojca, ponieważ Ojciec jest pierwszą Osobą Boską Trójcy
Świętej; nasz Symbol zaczyna się od wyznania stworzenia nieba i ziemi,
ponieważ stworzenie jest początkiem i podstawą wszystkich dzieł Bożych.
199 "Wierzę w Boga": to pierwsze stwierdzenie wyznania wiary
jest także najbardziej podstawowe. Cały Symbol wiary mówi o Bogu, a jeśli
mówi również o człowieku i o świecie, to czyni to w odniesieniu do Boga.
Wszystkie artykuły Credo zależą od pierwszego, tak jak wszystkie przykazania
są rozwinięciem pierwszego. Pozostałe artykuły pozwalają lepiej poznać
Boga, tak jak On stopniowo objawiał się ludziom. "Wierni składają
przede wszystkim wyznanie wiary w Boga".
201 Bóg objawił się Izraelowi, swemu narodowi wybranemu, jako Jedyny: "Słuchaj,
Izraelu, Pan jest naszym Bogiem - Panem jedynym. Będziesz miłował Pana,
Boga twojego, z całego swego serca, z całej duszy swojej, ze wszystkich
swych sił" (Pwt 6, 4-5). Przez proroków Bóg wzywa Izrael i wszystkie
narody, by zwróciły się do Niego, Jedynego: "Nawróćcie się do Mnie,
by się zbawić, wszystkie krańce świata, bo Ja jestem Bogiem, i nikt inny!...
Tak, przede Mną zegnie się wszelkie kolano, wszelki język na Mnie przysięgać
będzie, mówiąc: <<Jedynie u Pana jest sprawiedliwość i moc>>" (Iz
45, 22-24).
202 Sam Jezus potwierdza, że Bóg jest "jedynym Panem" i że
należy Go miłować "całym swoim sercem, całą swoją duszą, całym swoim
umysłem i całą swoją mocą". Równocześnie Jezus daje do zrozumienia,
że On sam jest "Panem". Wyznanie, że Jezus jest Panem, jest
właściwością wiary chrześcijańskiej. Nie sprzeciwia się ono wierze w
Boga Jedynego. Wiara w Ducha Świętego, "który jest Panem i Ożywicielem",
nie wprowadza żadnego podziału w jedynym Bogu:
Całą mocą wierzymy i bez zastrzeżenia wyznajemy, że jeden tylko jest
prawdziwy Bóg, wieczny, nieskończony, niezmienny, niepojęty, wszechmocny
i niewymowny, Ojciec i Syn, i Duch Święty: trzy Osoby, ale jedna istota,
jedna substancja, czyli natura, całkowicie prosta.
203 Bóg objawił się Izraelowi, swemu ludowi, pozwalając mu poznać swoje
imię. Imię wyraża istotę, tożsamość osoby i sens jej życia. Bóg ma imię;
nie jest jakąś anonimową siłą. Ujawnić swoje imię oznacza pozwolić, by
inni mogli nas poznać, w jakiś sposób ujawnić siebie, stając się dostępnym,
możliwym do głębszego poznania i do bycia wzywanym po imieniu.
204 Bóg objawiał się swemu ludowi stopniowo i pod różnymi imionami, ale
objawienie imienia Bożego dane Mojżeszowi w teofanii płonącego krzewu,
na początku Wyjścia z Egiptu i Przymierza na Synaju, okazało się objawieniem
podstawowym dla Starego i Nowego Przymierza.
Mojżesz... rzekł Bogu: "Oto pójdę do Izraelitów i powiem im: Bóg
ojców naszych posłał mnie do was. Lecz gdy oni mnie zapytają, jakie jest
Jego imię, to cóż im mam powiedzieć?" Odpowiedział Bóg Mojżeszowi: "JESTEM,
KTÓRY JESTEM". I dodał: "Tak powiesz synom Izraela: JESTEM
posłał mnie do was... To jest imię moje na wieki i to jest moje zawołanie
na najdalsze pokolenia" (Wj 3, 13-15).
206 Objawiając swoje tajemnicze imię JAHWE (JHWH), "Ja Jestem Tym,
Który Jest", "Ja Jestem Tym, Który Jestem" lub "Ja
Jestem, Który Jestem", Bóg mówi, kim jest i jakim imieniem należy
Go wzywać. To imię Boże jest tajemnicze, tak jak Bóg jest tajemnicą.
Jest ono imieniem objawionym, a zarazem w pewnej mierze uchyleniem się
od ujawnienia imienia, i właśnie przez to wyraża ono najlepiej, kim jest
Bóg, który nieskończenie przekracza to wszystko, co możemy zrozumieć
lub powiedzieć o Nim; jest On "Bogiem ukrytym" (Iz 45, 15).
Jego imię jest niewymowne, a zarazem jest On Bogiem, który staje się
bliski ludziom.
208 Wobec przyciągającej i tajemniczej obecności Boga człowiek odkrywa
swoją małość. Wobec płonącego krzewu Mojżesz zdejmuje sandały i zasłania
twarz w obliczu Świętości Bożej. Wobec chwały trzykroć świętego Boga
Izajasz woła: "Biada mi! Jestem zgubiony! Wszak jestem mężem o nieczystych
wargach" (Iz 6, 5). Wobec Boskich znaków, które wypełnia Jezus,
Piotr mówi: "Odejdź ode mnie, Panie, bo jestem człowiek grzeszny" (Łk
5, 8). Ponieważ jednak Bóg jest święty, może przebaczyć człowiekowi,
który uznaje przed Nim, że jest grzesznikiem: "Nie chcę, aby wybuchnął
płomień mego gniewu... albowiem Bogiem jestem, nie człowiekiem; pośrodku
ciebie jestem Ja - Święty" (Oz 11, 9). Podobnie powie Jan Apostoł: "Uspokoimy
przed Nim nasze serce. A jeśli nasze serce oskarża nas, to przecież Bóg
jest większy od naszego serca i zna wszystko" (1 J 3, 19-20).
210 Po grzechu Izraela, który odwrócił się od Boga, by czcić złotego
cielca Bóg wysłuchuje wstawiennictwa Mojżesza i zgadza się iść pośród
niewiernego ludu, okazując w ten sposób swoją miłość. Gdy Mojżesz prosi,
by mógł zobaczyć Jego chwałę, Bóg odpowiada: "Ja ukażę ci mój majestat
i ogłoszę przed tobą imię Pana (JHWH)" (Wj 33, 18-19). Pan przechodzi
przed Mojżeszem i mówi: "Jahwe, Jahwe (JHWH, JHWH), Bóg miłosierny
i litościwy, cierpliwy, bogaty w łaskę i wierność" (Wj 34, 5-6).
Mojżesz wyznaje wówczas, że Pan jest Bogiem, który przebacza.
211 Imię Boże "Ja Jestem" lub "On Jest" wyraża wierność
Boga, który mimo niewierności ludzkiego grzechu i kary, na jaką człowiek
zasługuje, zachowuje "swą łaskę w tysiączne pokolenie" (Wj
34, 7). Bóg objawia, że jest "bogaty w miłosierdzie" (Ef 2,
4), aż do dania swojego jedynego Syna. Jezus, oddając swoje życie, by
wyzwolić nas z grzechu, objawi, że On sam nosi imię Boże: "Gdy wywyższycie
Syna Człowieczego, wtedy poznacie, że JA JESTEM" (J 8, 28).
214 Bóg, "Ten, Który Jest", objawił się Izraelowi jako Ten,
który jest "bogaty w łaskę i wierność" (Wj 34, 6). Te dwa pojęcia
wyrażają w sposób zwarty bogactwo imienia Bożego. We wszystkich swych
dziełach Bóg pokazuje swoją życzliwość, dobroć, łaskę, miłość, ale także
swoją wiarygodność, stałość, wierność, prawdę. "Będę dziękował Twemu
imieniu za łaskę Twoją i wierność" (Ps 138, 2). Bóg jest Prawdą,
ponieważ "jest światłością, a nie ma w Nim żadnej ciemności" (1
J 1, 5); On jest "miłością", jak uczy św. Jan Apostoł (1 J
4, 8).
215 "Podstawą Twego słowa jest prawda, i wieczny jest każdy Twój
sprawiedliwy wyrok" (Ps 119,160). "O Panie mój, Boże, Tyś Bogiem,
Twoje słowa są prawdą" (2 Sm 7, 28); dlatego zawsze spełniają się
Boże obietnice. Bóg jest samą Prawdą, Jego słowa nie mogą mylić. Właśnie
dlatego we wszystkim z pełnym zaufaniem można powierzyć się prawdzie
i wierności Jego słowa. Początkiem grzechu i upadku człowieka było kłamstwo
kusiciela, który doprowadził do zwątpienia w słowo Boga, w Jego życzliwość
i wierność.
216 Prawda Boga jest Jego mądrością, która kieruje całym porządkiem stworzenia
i rządzenia światem. Tylko Bóg, który stworzył niebo i ziemię, może sam
dać prawdziwe poznanie każdej rzeczy stworzonej w jej relacji do Niego.
218 W ciągu swej historii Izrael mógł odkryć, że Bóg miał tylko jeden
powód, aby mu się objawić i wybrać go spośród wszystkich ludów, by był
Jego ludem; tym powodem była Jego darmo dana miłość. Dzięki prorokom
zrozumiał też Izrael, że Bóg z miłości nie przestał go zbawiać oraz przebaczać
mu jego niewierności i grzechów.
219 Miłość Boga do Izraela jest porównana do miłości ojca do syna. Ta
Boża miłość jest mocniejsza niż miłość matki do dzieci. Bóg miłuje swój
lud bardziej niż oblubieniec swoją oblubienicę; miłość ta będzie zwyciężać
nawet największe niewierności, aż do udzielenia najcenniejszego daru: "Tak
bowiem Bóg umiłował świat, że Syna swego Jednorodzonego dał" (J
3, 16).
220 Miłość Boża jest "wieczysta" (Iz 54, 8): "Bo góry
mogą ustąpić i pagórki się zachwiać, ale miłość moja nie odstąpi od ciebie" (Iz
54, 10). "Ukochałem cię odwieczną miłością, dlatego też zachowałem
dla ciebie łaskawość" (Jr 31, 3).
221 Święty Jan pójdzie jeszcze dalej, gdy zaświadczy: "Bóg jest
miłością" (1 J 4, 8. 16): miłość jest samą istotą Boga. Posyłając
w pełni czasów swojego jedynego Syna i Ducha miłości, Bóg objawia swoją
najbardziej wewnętrzną tajemnicę: jest wieczną wymianą miłości - Ojcem,
Synem i Duchem Świętym, a nas przeznaczył do udziału w tej wymianie.
|